Η επιτυχημένη επιστημονική διημερίδα στην Νέα Ορεστιάδα, που γιορτάζει τα 100 χρόνια από την ίδρυσή της

*Εικόνα από τις εργασίες στο Πολιτιστικό Πολύκεντρο Νέας Ορεστιάδας

 

 

Με μεγάλη επιτυχία και προσέλευση κοινού πραγματοποιήθηκε στην Νέα Ορεστιάδα η επιστημονική διημερίδα (18 Μαρτίου 2023) με θέμα «Η ίδρυση της Νέας Ορεστιάδας στο ιστορικό γίγνεσθαι: Διεθνείς συγκυρίες και προοπτικές». Η Νέα Ορεστιάδα, γιορτάζει εφέτος τα πρώτα 100 χρόνια από την ίδρυσή της το 1923.

Στην ημερίδα, που έγινε στο Πολιτιστικό Πολύκεντρο της πόλης παρέστησαν οι βουλευτές του νομού Τάσος Δημοσχάκης, Χρήστος Δερμεντζόπουλος της ΝΔ και Νατάσα Γκαρά του Σύριζα και ο δήμαρχος της Νέας Ορεστιάδας Βασίλης Μαυρίδης, οι οποίοι χαιρέτισαν την εκδήλωση. Παρέστησαν επίσης αντιδήμαρχοι και δημοτικοί σύμβουλοι, ο πρώην δήμαρχος Διδυμοτείχου Παρασκευάς Πατσουρίδης, εκπρόσωποι συλλόγων, πολλοί δημότες της πόλης, κυρίως απόγονοι Καραγατσιανών και Αδριανουπολιτών, αλλά και πολίτες από το γειτονικό Διδυμότειχο.

Τον συντονισμό, είχε η φιλόλογος καθηγήτρια Μαρία Πέτσου.

Νέα Ορεστιάδα: Μέρες ελευθερίας το 1944…

*Μια σπάνια φωτογραφία. Είναι 29 Αυγούστου 1944. Ο λαός της Νέας Ορεστιάδας, κρατώντας ελληνικές σημαίες, πανηγυρίζει για την απελευθέρωσή του,

 

*Η μαρτυρία του έπαρχου Ορεστιάδας

Δημήτριου Ζαφειρόπουλου

*Η περιοδεία του Γ. Ιορδανίδη

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

        Η Νέα Ορεστιάδα, έζησε όπως και όλη η Ελλάδα τη φρίκη της Ναζιστικής Κατοχής, με εκτελέσεις και συλλήψεις πολιτών της. Και με λαχτάρα το καλοκαίρι του 1944 αντίκρισε τη λευτεριά! Εκείνες τις στιγμές της λευτεριάς θα δούμε σήμερα, που ήταν γεμάτες χαρές, αλλά είχαν και σπέρματα του εθνικού διχασμού, που προμήνυε, όσα ακολούθησαν μετά την απελευθέρωση με τον αιματηρό και καταστρεπτικό Εμφύλιο, που ακολούθησε.

        Για τα δραματικά χρόνια της Κατοχής να θυμίσουμε μόνο, ότι η Ορεστιάδα και η γύρω περιοχή της είχε καταστεί κόμβος διαφυγής Ελλήνων, που περνούσαν κρυφά στην Τουρκία για να καταφύγουν στη Μέση Ανατολή ώστε να συνεχίσουν τον αγώνα εναντίον των Γερμανών. Η βοήθεια που έδιναν οι κάτοικοι της Ορεστιάδας στους διαφεύγοντες, είχε τραγικές συνέπειες, με εκτελέσεις και φυλακίσεις. Έτσι οι πρώτες ώρες και οι μέρες της απελευθέρωσης έφεραν τεράστια ανακούφιση στους Ορεστιαδίτες.

Έχει διασωθεί στο Ιστορικό Αρχείο του υπουργείου Εξωτερικών, η έγγραφη μαρτυρία του Έπαρχου Ορεστιάδας Δημήτριου Ζαφειρόπουλου. Κατάγονταν από τις Σέρρες και υπηρέτησε στην Νέα Ορεστιάδα κατά την Κατοχή. Η μαρτυρία του έγινε εγγράφως στο ελληνικό προξενείο της Αδριανούπολης στις 3 Σεπτεμβρίου 1944, αμέσως μετά τα γεγονότα της απελευθέρωσης.

        Την αφήγησή του επιβεβαίωσαν ο οικονομικός έφορος Ορεστιάδας Αναστάσιος Αλεξίου, ο δημοσιογράφος Αθανάσιος Παριανός, ο υπάλληλος της εφορίας Σταύρος Γκουρτσίδης, η γραμματέας εισαγγελίας Καλλιόπη Πάρλου, ο έμπορος Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης και ο κοινοτικός Μπλατσούκας (χωρίς άλλα στοιχεία) που διέφυγαν στην Τουρκία, όταν είχαν φύγει και οι Γερμανοί!!!

Από το Καραγάτς στο Κουμ Τσιφλίκ, η γέννηση της Νέας Ορεστιάδας, πριν από 97 χρόνια

*Το πρώτο σπίτι που χτίσθηκε στην Νέα Ορεστιάδα

*Η γέννηση το 1923

της νεώτερης πόλης της Ελλάδας

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Η Νέα Ορεστιάδα, νεώτερη πόλη της Ελλάδας και ίσως και όλης της Ενωμένη Ευρώπης, γιόρτασε στις 12 Αυγούστου τα γενέθλιά της. Στις 12 Αυγούστου 1923, Καραγατσιανοί και Αδριανουπολίτες διωγμένοι από τις ιδιαίτερες πατρίδες τους, υπό την ηγεσία του ποιμενάρχη τους Πολύκαρπου φώλιασαν κοντά στη πατρίδα που είχαν τις ρίζες τους και δημιούργησαν τη Νέα Ορεστιάδα, πόλη σημαντική της Ελλάδας, αλλά και της Ευρώπης.

          Οι συνθήκες του διωγμού των Ελλήνων από την Ανατολική Θράκη το φθινόπωρο του 1922 είναι γνωστές.

          Η αρχή γι’ αυτή τη δυσμενή εξέλιξη για τον Ελληνισμό άρχισε από τα Μουδανιά. Η διάσκεψη των στρατηγών των Συμμαχικών Δυνάμεων στις 28 Σεπτεμβρίου 1922, με την Ελλάδα να μην έχει υπογράψει, είχε προδιαγράψει την τύχη της Ανατολικής Θράκης: Παραχώρηση στους Τούρκους, που δεν πολέμησαν καθόλου, όταν την απελευθέρωσαν οι Έλληνες τον Ιούλιο του 1920. Ούτε πολέμησαν για να την ανακαταλάβουν. Ο Τύπος έγραφε απροκάλυπτα, ότι η Θράκη θυσιάσθηκε! Έτσι είχαμε την δραματική και αναγκαστική εκκένωση της Ελληνικής Ανατολικής Θράκης από τον γηγενή ελληνικό πληθυσμό, που άνθιζε εκεί από τα πανάρχαια χρόνια. Έφυγαν όλοι μέσα σε δραματικές συνθήκες, ακόμα και του καιρού, που τον Οκτώβριο του 1922 ήταν πολύ βροχερός. Ο ουρανός έκλαιγε… Καραβάνια προσφύγων, βουτηγμένα στη λάσπη…

          Το 1923, σημειώθηκε το δεύτερο σκέλος της μεγάλης δοκιμασίας του Ελληνισμού. Είχαν αρχίσει στη Λωζάνη της Ελβετίας οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

Η τηλεοπτική μετάδοση της ομιλίας μου στην Νέα Ορεστιάδα, "Οι τελευταίες ελληνικές ημέρες της Αδριανούπολης και του Κάραγατς".

*Στιγμιότυπο από την ομιλία

                Η Δημοτική Τηλεόραση της Ορεστιάδας βιντεοσκόπησε την ομιλία μου στην Ορεστιάδα με θέμα «Οι τελευταίες ελληνικές ημέρες της Αδριανούπολης και του Κάραγατς». Η ομιλία οργανώθηκε από το Σύλλογο Απογόνων Αδριανουπολιτών και Καραγατσιανών, στο πλαίσιο των  «Ορεστείων 2019». Τα «Ορέστεια» είναι οι εκδηλώσεις που τελούνται κάθε χρόνο, για να τιμηθούν τα γενέθλια της νεώτερης πολύς της Ελλάδας, της Νέας Ορεστιάδας.

                 Η ομιλία έγινε στην αίθουσα του ιστορικού «Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου Αδριανουπόλεως».

                Ευχαριστώ την Δημοτική Τηλεόραση της Ορεστιάδας για την προβολή της ομιλίας μου και ιδιαίτερα την κ. Βικτωρία Τσονίδου, για την βιντεοσκόπηση και την επιμέλειά της. Η διάρκεια της ομιλίας είναι 52’ και 43’’.

«Οι τελευταίες ελληνικές ημέρες της Αδριανούπολης και του Κάραγατς»

*Η αίθουσα του Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου Αδριανουπόλεως, στη Νέα Ορεστιάδα

Οφείλω ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στο Σύλλογο Αδριανουπολιτών και Καραγατσιανών Ορεστιάδας για την ευγενική του πρόσκληση να μιλήσω στο πλαίσιο των «Ορεστείων 2019». Οι εκδηλώσεις αυτές οργανώνονται από το Δήμο και γίνονται κάθε χρόνο για να γιορτασθεί η επέτειος ίδρυσης της πόλης, που είναι η βορειότερη και η νεώτερη της Ελλάδας. Φέτος γιορτάσθηκε η 96^η επέτειος. Η ομιλία έγινε στην αίθουσα του Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου Αδριανούπολης, ο οποίος φιλοξενεί την ιστορική βιβλιοθήκη του Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου της Αδριανούπολης, η οποία διασώθηκε το 1922. Περιέχει σπάνια βιβλία και ο Σύλλογος σήμερα μαζί με το σύλλογο των Αδριανουπολιτών και των Καραγατσιανών, και το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της πόλης, αποτελούν ισχυρούς πολιτιστικούς βραχίονες, υψηλού επιπέδου.

Το θέμα της ομιλίας μου ήταν «Οι τελευταίες ελληνικές ημέρες της Αδριανούπολης και του Κάραγατς».

*Ομιλία του δημοσιογράφου

Παντελή Στεφ. Αθανασιάδη

στα «Ορέστεια» 28 Ιουνίου 2019

Η Αδριανούπολη και το Κάραγατς, ήταν, είναι και θα είναι, οι πόλεις της καρδιάς μας. Με άδικες αποφάσεις και διαδικασίες, έπαψαν να είναι ελληνικές και τα παιδιά τους ξεριζωμένα, βρέθηκαν εδώ που βρισκόμαστε τώρα, να ατενίζουν, αυτά που οι μεγάλοι της Γης, δυστυχώς, τους στέρησαν.

Οι διαδικασίες αυτές είναι γνωστές και αφορούν δύο σημαδιακές και τραυματικές χρονιές για την Ελλάδα. Το 1922 και το 1923. Κάθε προσπάθεια να εξιστορηθούν με πληρότητα, τα όσα δοκίμασε και υπέστη με βάναυσο τρόπο ο Ελληνισμός της Ανατολικής Θράκης της Μικράς Ασίας και του Πόντου, θα είναι ανεπαρκής. Είναι μαρτύρια χωρίς τέλος.

Ολόκληρη η Θράκη το 1920 άρχισε να ζει στιγμές ελευθερίας. Μα, ήρθαν δίσεκτοι καιροί, ανταριασμένα χρόνια και ανατράπηκαν τα πάντα. Τα γεγονότα αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά σε γενικές γραμμές.  Έτσι φτάσαμε στην απόφαση για την παράδοση της Ανατολικής Θράκης στους Τούρκους, που πάρθηκε από τους Συμμάχους στις 9 Σεπτεμβρίου 1922 στο Παρίσι. Τις μέρες εκείνες δεν υπήρχε κυβέρνηση στην Αθήνα ικανή να αντιδράσει, ενώ στο στράτευμα επωάζονταν η επανάσταση των Γονατά- Πλαστήρα. Ο Ελληνισμός της Μικράς Ασίας, είχε αρχίζει να ζει το δικό του ανείπωτο δράμα. Η διάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών των τριών συμμάχων κρατών με το ανακοινωθέν της έβαζε προκαταβολικά την ταφόπλακα στην υπόθεση της Ανατολικής Θράκης, με την ελεεινή μεταξύ άλλων διατύπωση:

Θρακιώτες, τιμήστε τα γενέθλια της νεώτερης ελληνικής πόλης

ΟΡΕΣΤΕΙΑ 2019

96 ΧΡΟΝΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ

«Στην Ανατολή της Δύσης»

Ο Δήμος Ορεστιάδας και η Δημοτική Κοινωφελής Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ορεστιάδας, σας προσκαλούν στις εκδηλώσεις Τιμής και Μνήμης, για τη συμπλήρωση 96 χρόνων από την Ίδρυση της Νέας Ορεστιάδας.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 28 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019

ΥΠΑΙΘΡΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΟΡΕΣΤΙΑΔΑΣ
21:00 Έναρξη «Ορεστείων» - Χαιρετισμοί

«Καραγάτς – Νέα Ορεστιάδα: Τ’ αηδόνι της Ανατολής».
Η ‘’Ορχήστρα εγχόρδων Ορεστιάδας’’ ακολουθεί μουσικά τη διαδρομή του θρυλικού Οριάν Εξπρές (την «Ταχεία της Ανατολής») από την Κωνσταντινούπολη ως το Παρίσι, μεταφέροντας την επίδραση που είχε στη ζωή των Καραγατσιανών και Αδριανουπολιτών την περίοδο 1870-1923.

Σόλο βιολί: Μάϊα Βενετικίδου, Ευάγγελος Παπαδημήτρης
Σοπράνο: Ριψιμέ Ντανιελιάν
Σόλο φλάουτο: Νικόλαος Ζήσης
Τραγούδι: Νίκος Ζαπάρτας
Πρώτα βιολιά: Στράτος Κακαμπουρας, Κωνσταντίνος Καπάνταης, Κωνσταντίνος Παυλάκος, Αθανάσιος Θεοδωρίδης.
Δεύτερα βιολιά: Αλκέτας Τζιαφέρης, Ελευθέριος Αδαμόπουλος, Νίκος Τσανάκας.
Βιολες: Παύλος Μεταξάς, Δημήτρης Κάκος.
Τσελο: Δημήτρης Πολυζωίδης.
Μπασο: Μιχάλης Σαπουντζής
Χορεύουν: Ματίνα Βεζυρτζή, Δημήτρης Σιδηράς
Ενορχήστρωση: Δημήτριος Δημητριάδης
Διεύθυνση Ορχήστρας: Κωνσταντίνος Βενετικίδης

Παραγωγή της ΔΗΚΕΠΑΟ & του Δημοτικού Ωδείου Ορεστιάδας.

Η συναυλία θα μεταδοθεί ζωντανά από την ΕΡΤ Ορεστιάδας.

ΣΑΒΒΑΤΟ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

19:00 Ομιλία του δημοσιογράφου Παντελή Αθανασιάδη: «Οι Τελευταίες Ελληνικές Ημέρες της Αδριανούπολης και του Κάραγατς».
Διοργάνωση: Σύλλογος Απογόνων Καραγατσιανών και Αδριανουπολιτών «Η Ορεστιάδα».

Οι τελευταίες μέρες του ελληνικού Κάραγατς

*Ευτυχισμένες στιγμές στο ελληνικό Κάραγατς (συλλογή Μιχάλη Πατέλη)

*Χαρίσθηκε στην Τουρκία

για να μην πληρώσουμε

πολεμικές επανορθώσεις

από τη Μικρασιατική Εκστρατεία

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ένα άρθρο και ένα ειδικό πρόσθετο πρωτόκολλο στη συνθήκη της Λωζάννης το 1923, καθόρισαν τη μοίρα του Κάραγατς και το καταδίκασαν να παραμείνει στο έδαφος της Τουρκίας, ενώ αρχικά με τη συνθήκη των Σεβρών είχε παραμείνει στην ελληνική επικράτεια.

Έτσι προέκυψε το λεγόμενο προγεφύρωμα του Κάραγατς. Για όσους δεν γνωρίζουν εδαφικές λεπτομέρειες, πρόκειται για μια λωρίδα τουρκικού εδάφους που εισέρχεται στην ελληνική επικράτεια, δυτικά του ποταμού Έβρου, απέναντι από την Αδριανούπολη και έχει συνολική έκταση 22,5 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Δηλαδή μιλάμε για το γνωστό σημείο, στο οποίο τα ελληνοτουρκικά σύνορα δεν ακολουθούν τον ρουν του ποταμού Έβρου, αλλά είναι χερσαία, για περίπου 12 χιλιόμετρα.

Μέσα σ’ αυτή την έκταση βρίσκεται το Κάραγατς, το οποίο παραχωρήθηκε στην Τουρκία για να μην πληρώσει η Ελλάδα αποζημιώσεις για καταστροφές που προκλήθηκαν από τον ελληνικό στρατό κατά τη Μικρασιατική Εκστρατεία.

Όλοι γνωρίζουμε ότι τον Ιούλιο του 1920, με την απελευθέρωση της Ανατολικής Θράκης, το εκλεκτό προάστιο της Αδριανούπολης το Κάραγατς μετονομάστηκε σε Ορεστιάδα. Ακολούθησε η Μικρασιατική Καταστροφή και η ανακωχή των Μουδανιών που δεν την υπέγραψε η Ελλάδα και διατάχθηκε από τους κατ’ όνομα… συμμάχους η εκκένωση της Ανατολικής Θράκης, από τους Έλληνες.

Η τηλεοπτική μετάδοση της ομιλίας μου στην Νέα Ορεστιάδα

Ευχαριστώ θερμά 

την Δημοτική Τηλεόραση 

της Νέας Ορεστιάδας,

για την τηλεοπτική κάλυψη 

της ομιλίας μου,

στις 11 Νοεμβρίου 2018

Η θλιβερή εκκένωση της Ανατολικής Θράκης, το 1922

*Η αίθουσα κατάμεστη...

Η Νέα Ορεστιάδα, μου έδωσε την Κυριακή 11 Νοεμβρίου 2018, μεγάλη χαρά, χάρη στην ευγενική πρόσκληση του Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου της πόλης, να μιλήσω σε ειδική εκδήλωση με θέμα: «Η δραματική εκκένωση της Ανατολικής Θράκης το 1922- Μια αφήγηση, ένας λυγμός, μια διεθνής ατιμία» υπό την αιγίδα του Δήμου.

Η αίθουσα του Δημοτικού Πολιτιστικού Πολυκέντρου ήταν κατάμεστη, ενώ υπήρχαν και όρθιοι. Παρέστησαν μεταξύ άλλων, ο Μητροπολίτης Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου κ.κ. Δαμασκηνός, οι βουλευτές Δημήτρης Ρίζος (ΣΥΡΙΖΑ) και Αναστάσιος Δημοσχάκης (ΝΔ) ο πρώην υφυπουργός Παιδείας Αλέξανδρος Δερμεντζόπουλος, ο δήμαρχος Διδυμοτείχου Παρασκευάς Πατσουρίδης, ο αντιδήμαρχος Ορεστιάδας Χρήστος Ορμανλίδης, πρώην δήμαρχοι της πόλης, εκπρόσωποι της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, των στρατιωτικών αρχών και άλλοι επίσημοι.

Με την ευκαιρία αυτής της ομιλίας, παρέδωσα στον πρόεδρο του Μουσείου κ. Πασχάλη Μαυρίδη μια σπάνια καρτ ποστάλ της Αδριανούπολης, της Πρωτοχρονιάς του 1908 με ιδιόγραφες ευχές από τον τότε υπολοχαγό Στυλιανό Γονατά, που δρούσε με το ψευδώνυμο Στέργιος Γρηγορίου, οργανώνοντας τον υπόδουλο Ελληνισμό της Θράκης, μαζί με άλλους αξιωματικούς.

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας υπήρξε χαρακτηριστική διάχυτη συγκίνηση… Άλλωστε στο ακροατήριο υπήρχαν πολλοί απόγονοι προσφύγων της Ανατολικής Θράκης,που έχουν μεγαλώσει με τις αφηγήσεις των δικών τους ανθρώπων, που έζησαν αυτό το δράμα του 1922.

Ακούσθηκαν επίσης τραγούδια από τα  μέλη της Ενόργανης Θρακικής Χορωδίας του Μουσείου.

Η ομιλία μου συνοδεύτηκε από προβολή ψηφιακών εικόνων, σχετικών με το θέμα.

(Οι φωτογραφίες της εκδήλωσης που ακολουθούν, είναι των Γρηγόρη Αζορίδη και Σταύρου Παπαθανάκη).

                                                 *Μια αφήγηση, ένας λυγμός, 

μια διεθνήςατιμία.  

*Ομιλία του Παντελή Στεφ. Αθανασιάδη

στο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο 

της Νέας Ορεστιάδας.

Καλησπέρα σας

                Όταν κοιτάζουμε πέρα από τον ποταμό Έβρο, το βλέμμα μας ταξιδεύει σε μια αλησμόνητη πατρίδα. Την ελληνική Ανατολική Θράκη, από την οποία τα διεθνή συμφέροντα το 1922, ξερίζωσαν τον ελληνισμό με τις πανάρχαιες ρίζες. Η βίαιη εκκένωση της Ανατολικής Θράκης, που με σημερινούς όρους θα την χαρακτηρίζαμε στυγνή εθνοκάθαρση, δεν έπαψε να αποτελεί καταδικαστέα πρακτική της τακτικής των μεγάλων κρατών, που επιβάλουν τις θελήσεις τους όχι με βάση τους ηθικούς νόμους, αλλά τα ανομολόγητα συμφέροντά τους.

                Αυτή την εκκένωση, όπως την είδε και ο Τύπος της εποχής εκείνης, έχω την τιμή να σας αφηγηθώ σήμερα, χάρη στην ευγενική πρόσκληση του Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου της Νέας Ορεστιάδας και της Περιφέρειάς της.

*Ο ομιλητής

Τα ξεχασμένα 20 παλληκάρια της Ορεστιάδας, το 1940

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΟΡΕΣΤΙΑΣ» 

ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ΚΑΡΑΓΑΤΣΙΑΝΩΝ,

Τεύχος Α14, 2017

*Στη φωτογραφία αυτή του 1941 ο πρώτος αριστερά όρθιος είναι ο Δημήτρης Μαρκακίδης, πατέρας του Γιάννη Μαρκακίδη (φωτογραφία από το αρχείο του).

Γράφει ο κ. Γιάννης Μαρκακίδης

                Αν και η ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας αποφασίστηκε από τη Συνθήκη του Νεϊγύ το Νοέμβριο του 1919, αρκετοί ήταν οι Έλληνες που προτίμησαν αρχικά τουλάχιστον να παραμείνουν στα χωριά τους με Βουλγαρική υπηκοότητα.

                Όταν όμως επικράτησε κλίμα εκφοβισμού τους από διάφορους παράγοντες εντός του Βουλγαρικού εδάφους, πολλοί ήταν αυτοί, που έστω καθυστερημένα μετά από μια δεκαετία σχεδόν (Δεκέμβριος 1929) αποφάσισαν να φύγουν και να έρθουν στην Ελληνική Επικράτεια. Μιλάμε για χωριά της Νοτιοανατολικής Βουλγαρίας κοντά στο νομό Έβρου, όπως τα σημερινά χωριά  Όρενετς και Εφρέμ.

                Με τα διαβατήρια (τους χορηγήθηκαν στο Σβίλενγκραντ) στα χέρια  γονείς και ανήλικα παιδιά πέρασαν στο ελληνικό έδαφος και εγκαταστάθηκαν εκεί όπου βρήκαν  δικούς τους ανθρώπους που είχαν έρθει πριν με την ανταλλαγή των πληθυσμών. Τα χωριά που τους δέχτηκαν ήταν κυρίως το Ορμένιο, η Φτελιά και ο Πύργος.

Οι εκδηλώσεις της Ορεστιάδας για το ΟΧΙ

*Η κ. Βέρα Μαυρίδου στην εκφώνηση της ομιλίας

Ολοκληρώθηκαν στη Νέα Ορεστιάδα, οι 9ήμερες πολιτιστικές εκδηλώσεις για τον εορτασμό της Εθνικής μας Επετείου της 28ης Οκτωβρίου 1940 με τίτλο «Θράκη- Ήπειρος: Προμαχώνες Ελληνισμού».

Ήταν μια συνδιοργάνωση  του  Ιστορικού Λαογραφικού Μουσείου της πόλης με τον Σύλλογο  Ηπειρωτών Βορείου Έβρου και Φίλων «ΑΠΕΙΡΩΤΑΝ» και το Πολιτιστικό Πολύκεντρο της Δημοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης Πολιτιστικής Ανάπτυξης Νέας Ορεστιάδας (ΔΗ.Κ.Ε.Π.Α.Ο.) με έκθεση φωτογραφιών από το έπος του Σαράντα, ομιλίες, επισκέψεις σχολείων και ποικίλες άλλες εκδηλώσεις. Ανάμεσα σ’ αυτές είχε προγραμματισθεί και μια ομιλία μου με θέμα «Το Άσμα Ηρωικό και Πένθιμο για τον Χαμένο Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας, γράφτηκε για Θράκα Ανθυπολοχαγό». Επειδή δεν μπόρεσα να παρευρεθώ προσωπικά στην εκδήλωση, λόγω αναρρώσεως από ολική αρθροπλαστική αριστερού γόνατος,  την ομιλία μου εκφώνησε η διευθύντρια της Δημοτικής Ραδιοτηλεόρασης Νέας Ορεστιάδας και δημοσιογράφος, κ. Βέρα Μαυρίδου. 

Μέρες κατοχής: Αθήνα- Ορεστιάδα- Κάιρο. Ιστορίες διαφυγής

*Ο Χαράλαμπος Περογιαννάκης σε σκηνή στην έρημο. Πίσω από τη φωτογραφία του είχε γράψει ο ίδιος: Αεροδρόμιο Καμπούτ, παρά το Τομπρούκ 1943, 13 HELLENIC SQUADRON

*Αφήγηση της διαφυγής στη Μ. Ανατολή 

του αεροπόρου Χαράλαμπου Περογιαννάκη

Η διαφυγή Ελλήνων κατά την Κατοχή προς τη Μέση Ανατολή για να συμμετάσχουν στον αγώνα κατά του φασισμού και του ναζισμού, είναι μία από τις πολλές πτυχές της εποποιίας της Εθνικής Αντίστασης από ποικίλα μετερίζια. Κάθε διαφυγή και μια προσωπική ιστορία. Κάθε ιστορία και μια αγωνία. Οι κίνδυνοι δεν έπαψαν ποτέ να υπάρχουν.

Μια τέτοια αφήγηση κατοχικής διαφυγής έκανε το 2003, όταν πλέον είχε φτάσει σε ηλικία 88 ετών, ο ανώτατος αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας Χαράλαμπος Περογιαννάκης, στον επί θυγατρί γαμπρό του ιατρό Ιωάννη Παν. Λεκατσά.  

                Ο Χαράλαμπος Περογιαννάκης, με καταγωγή από τους Παπαγιαννάδες Σητείας, υπήρξε ιπτάμενος της Πολεμικής Αεροπορίας της τάξης του 1939, της Σχολής Ικάρων.

                Το μέτωπο στην κυρίως Ελλάδα είχε καταρρεύσει όπως είναι γνωστό τον Απρίλιο του 1941. Όσοι επέζησαν από τη λαίλαπα των γερμανικών και των ιταλικών επιθέσεων, επέστρεψαν όπως- όπως στα σπίτια τους.

“Κάραγατς, σταθμός πριν τη Νέα Ορεστιάδα”

Αφίσα για το νέο βιβλίο των Δ. Κιηγμά και Γ. Ρυζιώτη

*Παρουσίαση του βιβλίου 
των Δ. Κιηγμά και Δ. Ρυζιώτη 

για το Κάραγατς (Ορεστιάδα) Αδριανούπολης 

και απονομή τιμητικής διάκρισης 
στο Θεοφάνη Μαλκίδη

           Με μεγάλη επιτυχία και προσέλευση πολιτών της Νέας Ορεστιάδας έγινε η παρουσίαση του βιβλίου των Δ. Κιηγμά και Γ. Ρυζιώτη για το Κάραγατς (Ορεστιάδα) Αδριανούπολης.

          Η εκδήλωση η οποία πραγματοποιήθηκε στο Πολιτιστικό Πολύκεντρο της Νέας Ορεστιάδας, οργανώθηκε από τον εκδότη του βιβλίου, το Σύλλογο απογόνων Καραγατσιανών- Αδριανουπολιτών “Η Ορεστιάδα”, του οποίου ο πρόεδρος Χ. Κούκλατζης, άνοιξε την εκδήλωση, δηλώνοντας τη σημασία της έκδοσης για την πόλη και τη Θράκη.

Οι εκδηλώσεις Μνήμης της Ν. Ορεστιάδας.

*Οι ομιλητές της ημερίδας της Νέας Ορεστιάδας

*Ενενήντα χρόνια 

από τη Μικρασιατική καταστροφή

και το Διωγμό των Ελλήνων 

της Ανατολικής Θράκης. 

          Με τη διαπίστωση ότι ο Ελληνισμός της Μικράς Ασίας (Ιωνία, Φρυγία, Λυκία, Βιθυνία και άλλων τόπων), της Θράκης, του Πόντου, της Καππαδοκίας, ο οποίος ζούσε στο οθωμανικό κράτος μέχρι το 1922-1923, μπήκε στο περιθώριο αμέσως μετά τη Γενοκτονία και την έλευσή του ως ακρωτηριασμένο προσφυγικό σώμα στον ελλαδικό χώρο, πραγματοποιήθηκαν οι εκδηλώσεις μνήμης στη Νέα Ορεστιάδα το διήμερο 6 και 7 Οκτωβρίου.
          Οι εκδηλώσεις ήταν συμβολή στην αναζήτηση της αλήθειας, δηλαδή της μη λήθης και συνιστούσε  ένα αντίδωρο των προσφύγων της δεύτερης και τρίτης γενιάς στη διατήρηση της μνήμης, της πολιτισμικής παράδοσης των πατρίδων της Ανατολής και στους πρόσφυγες της πρώτης γενιάς, που έδωσαν το ζην και το ευ ζην.

ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΗ- ΚΑΡΑΓΑΤΣ- ΝΕΑ ΟΡEΣΤΙΑΔΑ

*Μια εξαιρετική φωτογραφία του Γρηγόρη Αζορίδη από το κτίριο του Παλαιού Δημαρχείου Αδριανούπολης. Διακρίνεται στη μαρκίζα η υποδοχή για τοποθέτηση της ελληνικής σημαίας, 

όταν απελευθερώθηκε Αδριανούπολη.

          Μια ιδιαίτερα σημαντική έκδοση, παρουσιάστηκε στις 13 Ιουνίου στην Νέα Ορεστιάδα. Η παρουσίαση έγινε στο Πολιτιστικό Πολυκέντρο της ΔΚΕΠΑΟ. Η παρουσίαση αυτή επαναλαμβάνεται στις 20 Ιουνίου στο ξενοδοχείο GRECOTEL, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της Νομαρχίας Έβρου "Τρένο Πολιτισμού".  Ομιλητής και στις δύο παρουσιάσεις ο καθηγητής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης κ. Θεοφάνης Μαλκίδης.
          Η έκδοση αυτή έχει τίτλο "ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΗ- ΚΑΡΑΓΑΤΣ- ΝΕΑ ΟΡEΣΤΙΑΔΑ". Συγγραφείς είναι οι κ. Κιηγμάς Ν. Δημήτριος και Ρυζιώτης Β. Γεώργιος.
          Πρόκειται για το μοναδικό μέχρι τώρα βιβλίο, όπως γράφει και η εφημερίδα ΜΕΘΟΡΙΟΣ, που με επιστημονικό τρόπο καταγράφει την ιστορία της Αδριανούπολης και την εξέλιξη της ως ιστορία της Νέας Ορεστιάδας.
          "Το βιβλίο αυτό- όπως αναφέρεται στον πρόλογό του- είναι αποτέλεσμα μιας προηγηθείσης πολύχρονης έρευνας και ενασχόλησης των συγγραφέων με την ιστορία του τόπου. Αφού έγινε μια μεγάλη συγκέντρωση σχετικών πηγών, δημιουργήθηκε η ανάγκη να γραφεί ένα βιβλίο, που να περιλαμβάνει οργανωμένα όλα τα στοιχεία που καταδεικνύουν την ιστορική συνέχεια των κατοίκων της Νέας Ορεστιάδας. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου γίνεται καταρχάς μια προσπάθεια να αναδειχτεί η σημαντικότητα της Θράκης γιά όλο τον Ελληνισμό και τους γειτονικούς λαούς και στη συνέχεια να γίνει φανερή η ιστορική και πολιτιστική καταγωγή των κατοίκων της Νέας Ορεστιάδας από το Καραγάτς, την Αδριανούπολη, τα υπόλοιπα προάστιά της, αλλά και τα άλλα χωριά της ευρύτερης περιοχής και ακτινοβολίας της. Στόχος του βιβλίου δεν ήταν η εξαντλητική παράθεση στοιχείων για την Νέα Ορεστιάδα από την ίδρυσή της έως σήμερα, κάτι που αποτελεί φυσικά στόχο και υλικό ενός άλλου ξεχωριστού βιβλίου".
          Η εκτύπωση και η βιβλιοδεσία υλοποιήθηκε στη Νέα Ορεστιάδα από την εταιρία ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛΙΔΟΥ ΧΡΥΣΗ Α.Ε. "ΜΕΘΟΡΙΟΣ" με τη συμπαράσταση της Νομαρχίας Έβρου και του Συλλόγου Απογόνων Καραγατσιανών- Αδριανουπολιτών "Η ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ". 

*Ο παλαιός σιδηροδρομικός σταθμός της Αδριανούπολης. 

Αρχείο Γρηγόρη Αζορίδη.

          Με την ευκαιρία αυτή, διαβάστε στο ιστολόγιο αυτό το θέμα που είχαμε αναρτήσει στις  17 Νοεμβρίου 2009, με τίτλο "Η Αδριανούπολη του ΙΘ΄ αιώνα, μέσα από διπλωματικά ντοκουμέντα".

http://sitalkisking.blogspot.com/2009/11/blog-post_17.html

*Αριστερά το κτίριο του Δημαρχείου της Αδριανούπολης στις αρχές του 20ου αιώνα.

 Δεξιά το ίδιο κτίριο σήμερα, διατηρημένο, σε φωτογραφία του Γρηγόρη Αζορίδη

*Το κτίριο του παλαιού σιδηροδρομικού σταθμού της Αδριανούπολης. 

Σήμερα στεγάζει το Πανεπιστήμιο της πόλης

*Φανταστική απεικόνιση της Αδριανούπολης στο αρχοντικό της οικογένειας Τζώνου 
στη Σιάτιστα

*Το προάστειο της Αδριανούπολης Κιρισχανέ.